BADANIE OKULISTYCZNE U DZIECI

CZY KAŻDE MAŁE DZIECKO POWINNO BYĆ ZBADANE OKULISTYCZNIE?

Tak, przed pójściem do szkoły każde dziecko powinno być zbadane przez okulistę. Natomiast kiedy powinno mieć to miejsce zależy od tego, czy dziecko ma objawy związane z widzeniem czy też nie ma żadnych.

Dzieci z obciążonym wywiadem rodzinnym, jeśli chodzi o wady wzroku (rodzice, rodzeństwo mają wadę), powinny być zbadane między 3-4 rokiem życia. Dzieci, u których zauważono jakieś objawy związane ze wzrokiem powinny być zbadane jak najszybciej.

BADANIE OKULISTYCZNE U DZIECKA W OKRESIE NOWORODKOWO-NIEMOWLĘCYM

W Polsce nie ma obowiązkowych badań okulistycznych u niemowląt poniżej pierwszego roku życia. W części krajów takie badania są przeprowadzane, a ich głównym celem jest wykrywanie zaćmy wrodzonej lub zmian zapalnych na dnie oka.

Najczęstszym objawem, który powoduje zgłoszenie się do okulisty z dzieckiem w pierwszych miesiącach jego życia, to łzawienie i ropienie jednego oka związane z niedrożnością dróg łzowych. Innymi objawami, które skłaniają rodziców do wizyty u okulisty, to zez znacznego stopnia („uciekanie oczka”), czy też zmieniony kolor źrenicy – biały refleks, biała źrenica. W takich sytuacjach rodzice powinni jak najszybciej zgłosić się do specjalisty.

BADANIE OKULISTYCZNE DZIECKA PRZEDSZKOLNEGO I WCZESNOSZKOLNEGO

Część dzieci jest kierowanych do okulisty przez pediatrę po badaniach ostrości wzroku podczas bilansu czterolatka lub sześciolatka.

Objawami, które powinny skłonić do badania okulistycznego u dziecka w wieku przedszkolnym, może być przysuwanie bardzo blisko do oczu oglądanych przedmiotów, zabawek, książek, czy też oglądanie telewizji z bardzo małej odległości od ekranu. Podejrzenie wady wzroku może nasuwać także nieprawidłowe ustawianie głowy, ciągłe jej przechylanie w jedną stronę.

U dzieci w wieku szkolnym trudności z czytaniem, brzydkie pismo mogą być spowodowane wadą wzroku.

JAKI JEST CEL PLANOWEGO BADANIA OKULISTYCZNEGO DZIECKA?

Badanie ma na celu wykrycie u dziecka ewentualnej wady wzroku i współtowarzyszącego niedowidzenia. Zwłaszcza w przypadku gdy wada wzroku lub niedowidzenie jest jednostronne, to trudno je zauważyć i stwierdzić bez badania okulistycznego. Drugie zdrowe oko w pełni kompensuje „braki” wynikające ze słabego widzenia „gorszego” oka. Natomiast brak leczenia niedowidzenia do 5-6 roku życia powoduje utrwalenie tego stanu.

JAK WYGLĄDA PLANOWE BADANIE OKULISTYCZNE DZIECKA?

Podczas konsultacji okulistycznej u dziecka badane są ostrość wzroku i ewentualna wada wzroku, ustawienie gałek ocznych, widzenie stereoskopowe oraz ośrodki optyczne i dno oka. Wstępnie okulista sprawdza ostrość wzroku – o ile jest to możliwe u małego dziecka. Ponadto bada ustawienie gałek ocznych i widzenie stereoskopowe. Kolejnym etapem może być podanie kropli rozszerzających źrenice oraz porażających akomodację. Jest to nieprzyjemny moment badania. Krople są wpuszczane kilka razy. Dzieci często bronią się przed podaniem kropli i płaczą. Po wpuszczeniu kropli dziecko musi poczekać aby krople zadziałały, zwykle co najmniej 30 min. Ostatnim etapem jest ocena wady refrakcji po porażeniu akomodacji – komputerowe badanie wzroku. Badane jest także dno oka.

Po badaniu okulistycznym dziecko może słabiej widzieć przez kilka godzin z powodu działania kropli wpuszczonych do oczu.

BADANIE OKULISTYCZNE Z ATROPINĄ

W niektórych przypadkach okulista zleca badanie wady wzroku dziecka po zastosowaniu kropli ocznych – Atropiny. W trakcie pierwszej wizyty Atropina jest przepisywana na receptę. Jest ona niezbędna aby jak najdokładniej określić wadę wzroku u małego dziecka w wybranych przypadkach np. zez, różnowzroczność, niedowidzenie. Atropinę stosuje się od 3 do 5 dni (2xdziennie po 1 kropli do każdego oka) przed ponownym badaniem okulistycznym. Rodzice powinni stosować lek ściśle według zaleceń lekarskich.

Atropina ma silne działanie – po pojedynczej dawce leku przez kilka dni pozostaną szerokie źrenice oraz pogorszone widzenie z bliska. Ponadto mogą występować objawy ogólnoustrojowe po jej zastosowaniu takie jak: przyspieszone bicie serca, gorączka, pobudzenie psychoruchowe, przekrwiona, sucha skóra. Te objawy mogą pojawić się u osób nadwrażliwych (to nie są objawy uczuleniowe) lub wskutek przedawkowania. Jeśli powyższe objawy ogólnoustrojowe są nasilone, należy przerwać stosowanie atropiny i udać się do pediatry. Badanie okulistyczne będzie przeprowadzone po niepełnej dawce.

Należy zwrócić szczególną uwagę na sposób przechowywania leku, tak aby był poza zasięgiem dzieci. Po wykorzystaniu niezwłocznie usunąć z domu.